Rodzaje rur miedzianych do zastosowań specjalistycznych
Rury miedziane znajdują szerokie zastosowanie w różnych branżach. W medycynie wykorzystuje się rury medyczne miedziane do transportu gazów medycznych. Charakteryzują się one wysoką czystością i sterylnością. W instalacjach klimatyzacyjnych popularna jest rura miedziana Tubolit od Armacell. Zapewnia ona doskonałą izolację termiczną. Do zastosowań przemysłowych stosuje się rury o zwiększonej wytrzymałości. Wybór odpowiedniego rodzaju rury zależy od konkretnych wymagań danej instalacji.
Rury miedziane mają różne średnice i grubości ścianek. Typowe rozmiary to od 6 mm do 108 mm średnicy zewnętrznej. Grubość ścianki waha się od 0,5 mm do 2,5 mm. Większe średnice stosuje się w instalacjach przemysłowych. Mniejsze sprawdzają się w domowych instalacjach sanitarnych. Należy dobrać odpowiedni rozmiar do planowanego przepływu i ciśnienia w instalacji.
Istotną cechą jest twardość rury miedzianej. Rury miękkie są elastyczne i łatwe w gięciu. Twarde rury zapewniają większą wytrzymałość. Półtwarde stanowią kompromis między elastycznością a sztywnością. Do instalacji gazów medycznych stosuje się zazwyczaj rury twarde. W klimatyzacji sprawdzają się rury miękkie lub półtwarde.
Ważnym parametrem jest czystość wewnętrzna rur. Rury medyczne miedziane muszą spełniać rygorystyczne normy czystości. Są one odtłuszczane i osuszane fabrycznie. Rury do zwykłych instalacji sanitarnych nie wymagają tak wysokiej czystości. Należy jednak zawsze zwracać uwagę na jakość wykończenia wewnętrznego.
Wybierając rury miedziane, warto zwrócić uwagę na oznaczenia i certyfikaty. Rury do zastosowań specjalistycznych powinny posiadać odpowiednie atesty. Dla rur medycznych kluczowy jest atest PZH. Rury do instalacji gazowych muszą mieć certyfikat zgodności z normą EN 1057. Zawsze należy sprawdzić, czy dany produkt spełnia wymagane normy.
Prawidłowy montaż instalacji z rur miedzianych
Montaż instalacji z rur miedzianych wymaga odpowiedniego przygotowania. Należy dokładnie zaplanować przebieg rur. Trzeba uwzględnić wymagane spadki i promienie gięcia. Warto narysować schemat instalacji przed rozpoczęciem prac. Pozwoli to uniknąć błędów i niepotrzebnych przeróbek.
Cięcie rur miedzianych powinno odbywać się specjalnymi narzędziami. Obcinak krążkowy zapewnia prostopadłe i gładkie cięcie. Po przycięciu należy usunąć zadziory wewnętrzne i zewnętrzne. Służą do tego specjalne gratowniki. Dokładne przygotowanie końców rur jest kluczowe dla szczelności połączeń.
Łączenie rur miedzianych odbywa się najczęściej przez lutowanie kapilarne. Wymaga to odpowiedniego oczyszczenia i odtłuszczenia łączonych powierzchni. Stosuje się specjalne pasty lutownicze i luty miękkie lub twarde. Temperatura lutowania zależy od rodzaju lutu. Dla lutów miękkich wynosi ona około 230°C, dla twardych ponad 600°C.
Rura miedziana Tubolit od Armacell posiada fabryczną izolację termiczną. Przy jej montażu należy zadbać o ciągłość izolacji na połączeniach. Stosuje się specjalne taśmy lub opaski izolacyjne. Zapobiega to powstawaniu mostków termicznych i skraplaniu wilgoci.
Po wykonaniu instalacji należy przeprowadzić próbę szczelności. Polega ona na napełnieniu instalacji sprężonym powietrzem lub azotem. Ciśnienie próbne zależy od rodzaju instalacji. Dla instalacji wodnych wynosi zwykle 1,5-krotność ciśnienia roboczego. Próbę należy przeprowadzić przed zakryciem instalacji.
Konserwacja i eksploatacja instalacji miedzianych
Prawidłowo wykonane instalacje miedziane są trwałe i nie wymagają intensywnej konserwacji. Warto jednak regularnie przeprowadzać przeglądy. Należy sprawdzać szczelność połączeń i stan izolacji. W przypadku instalacji wodnych zaleca się kontrolę jakości wody. Zbyt twarda lub agresywna chemicznie woda może powodować korozję.
W instalacjach grzewczych z rur miedzianych ważne jest odpowiednie odpowietrzanie. Nagromadzone powietrze może powodować korozję i zmniejszać efektywność ogrzewania. Należy regularnie sprawdzać i czyścić odpowietrzniki. W przypadku instalacji wodociągowych warto stosować filtry mechaniczne. Chronią one instalację przed zanieczyszczeniami stałymi.
Rury miedziane są odporne na korozję, ale mogą ulegać procesom starzenia. Z czasem mogą pojawiać się naloty i przebarwienia. Nie wpływają one zwykle na funkcjonalność instalacji. W razie potrzeby można je usunąć specjalnymi środkami czyszczącymi. Należy jednak unikać agresywnych chemikaliów, które mogłyby uszkodzić powierzchnię miedzi.
W przypadku awarii instalacji miedzianej, naprawy powinny być wykonywane przez wykwalifikowanych specjalistów. Niewłaściwe naprawy mogą prowadzić do dalszych uszkodzeń. Przy wymianie fragmentów instalacji należy stosować rury i kształtki o identycznych parametrach. Ważne jest też zachowanie ciągłości izolacji termicznej.
Aby przedłużyć żywotność instalacji miedzianych, warto stosować inhibitory korozji. Są to specjalne środki dodawane do wody w instalacji. Tworzą one ochronną warstwę na wewnętrznej powierzchni rur. Zmniejsza to ryzyko korozji i osadzania się kamienia. Dobór odpowiedniego inhibitora zależy od rodzaju instalacji i składu chemicznego wody.
